Nowe Prawo zamówień publicznych

Zule czeka rewolucja. Przetargi w całości w internecie, podpisy elektroniczne, jednolity europejski dokument zamówień – to tylko niektóre z nowości, jakie wprowadza nowe Prawo zamówień publicznych.

Nowelizacja Prawa zamówień publicznych zmienia niemal wszystkie najczęściej stosowane dotychczas zapisy. Zmiany wynikają z nałożonego na Polskę obowiązku implementacji do polskiego prawa zapisów dwóch dyrektyw, tzw. dyrektywy klasycznej (Dyrektywa 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych) i dyrektywy sektorowej (Dyrektywa 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych).

Na przeniesienie zapisów tych dyrektyw do polskiego prawa Polska miała czas do 18 kwietnia 2016 r. Terminu nie dotrzymała, nowe przepisy wchodzą z opóźnieniem, ustawę uchwalono 22 czerwca.

Po pierwsze w każdym zamówieniu będzie obowiązywał standardowy formularz jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia. Po drugie w usługach leśnych wszystkie zamówienia o wartości poniżej tzw. progu unijnego (135 tys. euro) będą mogły być zamawiane z pominięciem ustawy Pzp, czyli wg zasad ustalonych w Ustawie o lasach i Kodeksie Cywilnym.

Kolejna zmiana: z Pzp znika artykuł 5a dający możliwość np. stosowania krótszych terminów w przetargach na usługi leśne (można było skracać do 21 dni, teraz będzie 40 dni) oraz stosowania w tych przetargach kryteriów podmiotowych, czyli odnoszących się do właściwości wykonawcy. Tej możliwości już nie będzie.

I chyba najważniejsza zmiana: porozumiewanie się na linii zamawiający – oferent będzie się odbywać wyłącznie drogą elektroniczną. Dokumentacja przetargowa znajdzie się w internecie, oferty będzie się składać mejlem, z wykorzystaniem podpisu elektronicznego. Okres przejściowy ustalono do 18 października 2018 r., do tego czasu zamawiający mogą (choć nie muszą) przyjmować jeszcze dokumenty w formie papierowej. Ale od konieczności wypełnienia jednolitego europejskiego dokumentu zamówień odstępstw nie będzie.

Inna zmiana: najpierw oświadczenia, poświadczenia dopiero po wygranym postępowaniu. Czyli aby wystartować w przetargu nie trzeba będzie dostarczać masy zaświadczeń. Wystarczy oświadczenie w formie Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia – JEDZ (składanego dla głównego wykonawcy prac, ale także jednocześnie dla wszystkich podmiotów, na których zasoby się on powołuje, a na żądanie zamawiającego także dla wszystkich podwykonawców). Założenie w nowych przepisach jest takie, że podwykonawcą nie powinna być żadna firma, które nie spełnia kryteriów postawionych głównemu wykonawcy. W przypadku konsorcjów JEDZ składa każdy z konsorcjantów.
A zaświadczenia poświadczające dane wpisane w JEDZ składać będzie tylko ten podmiot, który zwycięży w przetargu, będzie to musiał zrobić przed podpisaniem umowy (termin krótki – 10 dni).

W zakresie wykluczania wykonawców z postępowań wprowadza się wykluczeni „z mocy prawa” – np. za niepłacenie podatków, oraz z „mocy czynności zamawiającego” – np. za złą historię dotychczasowej pracy.
Dla firm, które coś „przeskrobały” w poprzednich przetargach przewidziana jest procedura tzw. samooczyszczenia, czyli możliwość wykazania, że już np. naprawił szkodę, zmodernizował działanie firmy itp.

I chyba najważniejsza zmiana: nowe Pzp definiuje ofertę najkorzystniejszą jako taką, która „przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego” Co to oznacza?

Liczyć się będzie nie tylko cena usługi, ale także koszty poniesione przez wykonawcę. Chodzi tu o tzw. „rachunek kosztów cyklu życia”, który obejmuje m.in. koszty poniesione przez zamawiającego związane z nabyciem, użytkowaniem, utrzymaniem, czy wycofaniem z eksploatacji. Chodzi tu o wszystkie koszty, jakie w swoim funkcjonowaniu ponosi firma.

I znów bardzo ważne: nowe przepisy wprowadzają generalny zakaz stosowania kryterium ceny o wadze pow. 60 proc. Będzie można nadawać cenie wyższą wagę, ale tylko wówczas, gdy jasno zostaną określone w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe odnoszących się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz w opisie przedmiotu zamówienia wzięte zostaną pod uwagę koszty cyklu życia.

Mamy też zmiany dotyczące rażąco niskiej ceny: nowością jest to, że zamawiający może prosić już nie tylko o wyjaśnienia dotyczące oferowanej ogólnej ceny na całe zamówienie, ale też dotyczące części składowych oferty (czyli np. wybranych prac, za nisko wycenionych zdaniem zamawiającego).

To oczywiście tylko niektóre, najważniejsze zmiany w Pzp. Więcej wyczytać można w cyklu GAZETY LEŚNEJ prezentującym obszernie nowe Prawo zamówień publicznych.